Artykuł 17 Rozporządzenia o ochronie danych osobowych znanego lepiej pod skrótem RODO to przepis, który wprowadza tak zwane prawo do bycia zapomnianym. Na czym ono polega i jak należy je realizować, aby nie narazić się na zarzut o łamanie obowiązujących aktualnie przepisów?

Na czym polega prawo do bycia zapomnianym?

Prawo do bycia zapomnianym oznacza, że wszystkie zgromadzone dane osób muszą być usunięte ze wszystkich miejsc, w których były gromadzone, jeśli taka jest wola osoby, której dotyczą. Oznacza to, że dane muszą zniknąć z serwera, skrzynki pocztowej, wszystkich dysków twardych (zarówno wewnętrznych, jak i tych przenośnych), a także wszystkich prowadzonych baz danych. Prawo do bycia zapomnianym odnosi się również do wszystkich zgromadzonych kopii, a także ewentualnych publikacji w sieci. Jeśli dane osoby zostały upublicznione, ich administrator musi mieć pewność, że usunięto wszystkie linki do nich prowadzące. W przeciwnym razie można narazić sobie na zarzut o niedopełnienie obowiązków wynikających z RODO.

Kiedy można zrealizować prawo do bycia zapomnianym?

Prawo do bycia zapomnianym może być zrealizowane tylko wówczas, gdy spełnione są określone warunki. Przede wszystkim dane, które zostały zebrane nie są już potrzebne. Jeśli jest inaczej, nie można oczekiwać ich usunięcia. Jeśli osoba, której dotyczą dane podjęła decyzję o wycofaniu zgody na ich dalsze przetwarzanie, a jednocześnie nie ma żadnych podstaw prawnych, aby mimo to przetwarzanie było kontynuowane, prawo do bycia zapomnianym może zostać zrealizowane. Podobnie wówczas, gdy właściciel danych nie wyraża zgody na to, aby dane dotyczącego jego osoby były wykorzystywane na potrzeby marketingu bezpośredniego.

Jakie problemy wiążą się z prawem do bycia zapomnianym?

Prawo do bycia zapomnianym wiąże się z szeregiem trudności problemów dla firm gromadzących dane. Dużym problemem jest szybkie i przede wszystkim efektywne usunięcie danych dotyczących konkretnej osoby. Jeśli w jednym czasie takich żądań pojawi się dużo, firma może zmierzyć się z trudnościami zarówno natury organizacyjnej, jak i technicznej. Obecnie bardzo ważne jest, aby sięgać po takie systemy informatyczne, które wyposażone są w opcję usuwania danych.

Kiedy administrator nie usunie danych?

Nie zawsze – mimo zgłoszonego żądania – administrator zobowiązany jest do usunięcia danych. I tak jeśli ich usunięcie miałoby godzin w działalność dziennikarską, administrator ma prawo odmówić. Podobnie wówczas, jeśli inny przepis jasno wskazuje na obowiązek przetwarzania danych.

Prawo do bycia zapomnianym to jeden z ważniejszych zapisów RODO. Warto jednak pamiętać, że nie w każdej sytuacji może ono być wykonane.

Monika Zygmunt - Jakuć (Inspektor Ochrony Danych)