Roczna ocena pracowników to narzędzie, które daje wpływa na osiągane przez nich wyniki. Może też być narzędziem, które można wykorzystać do zmotywowania pracowników do bardziej efektywnej pracy. Do oceny powinny przygotować się obie strony: pracownik i pracodawca. Tylko wtedy będzie miała ona sens.

Jak do oceny powinien przygotować się pracownik?

Bezpośredni przełożeni nie zawsze pełne informacje o sukcesach swoich podwładnych. Nie wynika to z ich złej woli, raczej jest efektem zbiegu niefortunnych okoliczności. Jeśli więc ocena pracownika będzie przeprowadzana w formie bezpośredniej rozmowy z przełożonym, stanie się okazją do pochwalenia się swoimi sukcesami. Ale pracownik nie może się skupić tylko na swoich osiągnięciach. Powinien za to postarać się wykazać jak odniesione przez niego sukcesy wpłynęły na wizerunek firmy, jej prestiż i osiągane przez nią zyski. Ocena pracownika może mieć nie tylko formę rozmowy, ale także samooceny. Jeżeli ocena jest przeprowadzana właśnie w tej formie, w niej także można pokazać swoje sukcesy i ich wpływ na wizerunek, zyski i prestiż firmy. Chwaląc się swoimi sukcesami pracownik powinien pamiętać o tym, że nikt nie jest bez wad. Z pewnością więc w czasie okresu podlegającego ocenie zdarzały się także porażki. Przyznanie się do nich z pewnością nie należy do łatwych, ale w żadnym wypadku nie należy ich ukrywać. Wcześniej czy później porażki zostaną ujawnione. Z pewnością nie wpłynie to na pozytywny wizerunek pracownika w oczach jego przełożonego. Do napisania samooceny lub bezpośredniej rozmowy najlepiej jest przygotować się we własnym domu. Można to oczywiście zrobić także po normalnych godzinach pracy. Wybór miejsca do przygotowania się do rozmowy jest indywidualną kwestią każdego pracownika, który będzie podlegał okresowej bądź rocznej ocenie przez przełożonego.

Jak do oceny może przygotować się przełożony?

Do oceny powinien przygotować się nie tylko pracownik, ale także jego przełożony. Ze swojej strony przełożony powinien przede wszystkim zastanowić się, za jaki okres zamierza ocenić pracownik. Jeżeli ocena ma mieć formę bezpośredniej rozmowy powinien także zaplanować jej przebieg. Z kolei w przypadku przeprowadzania samooceny przez pracownika powinien on zostać poinformowany o tym jaki jest cel tej oceny. Ocena pracownika powinna być także poprzedzona dokładnym zapoznaniem się z jego stanowiskiem pracy i zakresem obowiązków, które są do niego przypisane. Ocenie powinni podlegać wszyscy zatrudnienie w firmie pracownicy, a nie tylko wybrana garstka osób. Przy ocenie nie można więc pominąć również kadry zarządzającej firmą. Oczywiście w stosunku do szeregowych pracowników i kadry zarządzającej, kryteria oceny powinny być różne.

Jaki jest cel oceny pracowników?

Roczna lub okresowa ocena pracowników służy nie tylko do oceny efektów jego pracy. Dzięki niej przełożeni mogą określić potrzeby rozwojowe swoich pracowników i wybrać formy ich realizacji. Dodatkowo ocena pracowników pozwala lepiej zaplanować zadania, które będą realizowane w przyszłości. Dzięki nim kierownictwo firmy zyskuje wiedzę jak rozwiązywać ewentualne problemy, które pojawią się w zespole. Wyniki oceny posłużą także do tego, aby bardzo dobrze ocenieni pracownicy otrzymali gratyfikację finansową.

Dokonując oceny pracowników, można sięgnąć po:

kwestionariusz oceny;

ranking;

personalne portfolio;

ocenę opisową;

Często stosowana jest także metoda 360°. Zdaniem wielu jest to metoda pozwalająca na dokonanie najbardziej subiektywnej oceny pracownika. Jest on bowiem oceniany zarówno przez klientów jak również przez kolegów z zespołu i przełożonych.

Ocena pracowników jest ważna zarówno dla nich samych jak też dla pracodawców. Wielu pracowników bardzo się jej obawia, gdyż wiedzą, że może ona oznaczać awans lub utratę pracy. Nie jest obojętna także dla pracodawcy. Dzięki niej zyskuje on wiedzę jak motywować swoich pracowników do bardziej wydajnej pracy. Ocena nie musi się jednak kojarzyć tylko negatywnie.

 Anna Krall (Trener "bez owijania")