W toku rekrutacji twój potencjalny pracodawca może zechcieć spotkać się z tobą osobiście, aby zweryfikować twoje doświadczenie zawodowe, a także sprawdzić, czy jesteś właściwą osobą na stanowisko pracy, które oferuje (np. podczas rozmowy kwalifikacyjnej, testu psychologicznego lub testu wiedzy i umiejętności). W trakcie tego procesu także dochodzi do gromadzenia twoich danych osobowych.
Jakie dane kandydata mogą być gromadzone w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej?
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej pracodawca może zadawać ci szczegółowe pytania w zakresie informacji, które podałeś w swoim CV. Powinny one zawsze odnosić się do kwestii związanych z pracą na stanowisku, na które aplikujesz. Każdy z kandydatów do pracy ma prawo do równego traktowania bez względu na płeć, wiek, przekonania, wyznanie czy też jakiekolwiek cechy osobiste. Pamiętaj, że zawsze masz prawo do odmowy udzielenia odpowiedzi na pytanie, które cię zawstydza lub narusza twoje prawo do prywatności czy też godność osobistą (np. dotyczące twojego wyznania, przekonań politycznych, stanu cywilnego, życia prywatnego, orientacji seksualnej, rodzicielstwa i planowanego potomstwa).
W pewnych sytuacjach pracodawca może być jednak uprawniony do zadania ci niedyskretnego pytania (np. w Polsce kobiety mogą spotkać się z pytaniem o ciążę, jeżeli praca, o którą się ubiegają jest niedozwolona dla kobiet w ciąży z uwagi na ochronę macierzyństwa, natomiast osoby starające się o pozycję nauczyciela w szkole publicznej mogą zostać zapytane o to, czy były karane za przestępstwo popełnione umyślnie). Obowiązek udzielenia odpowiedzi na takie pytanie powinien wynikać bezpośrednio z przepisów prawnych.
Czy potencjalny pracodawca może skontaktować się z moim poprzednim pracodawcą w celu uzyskania informacji na mój temat?
Niektórzy pracodawcy mogą chcieć pozyskać informacje o kandydacie do pracy bezpośrednio z miejsca jego poprzedniego zatrudnienia. Nie powinno jednak dochodzić do tego bez zgody kandydata. Jeżeli potencjalny pracodawca chce uzyskać opinię o tobie jako pracowniku, może poprosić cię o referencje. Może również wykorzystać informacje zawarte w twoim świadectwie pracy.
Co powinienem wiedzieć na temat testów psychologicznych?
Testy psychologiczne są metodą oceny kandydata wykorzystywaną przez pracodawców w celu wyróżnienia osób odpowiadających wymaganiom stawianym na określonym stanowisku pracy. Tego typu testy umożliwiają także uzyskanie przez pracodawcę informacji o kandydacie, których on sam dobrowolnie nie chciałby ujawniać lub starałby się ukryć. Z tego względu wykorzystanie testów psychologicznych w procesie rekrutacyjnym budzi wiele kontrowersji, gdyż niektóre testy mogą ujawniać nie tylko informacje o cechach kandydatów pożądanych na danym stanowisku pracy, lecz także informacje osobiste, do których pracodawca nie powinien mieć dostępu. Mogą na przykład zdradzać informacje o jego stanie zdrowia, poglądach, życiu prywatnym oraz inne dane. Z tego właśnie powodu powinny być przeprowadzane w sposób profesjonalny przez psychologa zobowiązanego do zachowania tajemnicy zawodowej. Powinieneś zostać również dokładnie poinformowany o celu takich testów, zakresie informacji, które zostaną na jego podstawie pozyskane oraz osobach, które będą miały wgląd w jego wyniki. Dopuszczalność stosowania testów psychologicznych w procesie rekrutacji jest traktowana w rożny sposób w poszczególnych państwach członkowskich. W niektórych z nich musi ona wynikać wprost z przepisów prawa. W innych niezbędna jest zgoda kandydata, który powinien zostać jednocześnie poinformowany o możliwości odmowy udziału w teście.
Sprawdzanie kandydata w Internecie - na czym to polega?
Internet i portale społecznościowe stanowią dużą pokusę dla pracodawców jako dodatkowe źródło danych o ich potencjalnych pracownikach, o które nie mogliby oficjalnie zapytać w toku rekrutacji. Miej na uwadze, że nawet w sytuacji, gdy potencjalny pracodawca oficjalnie nie może korzystać z informacji pozyskanych dzięki przeglądaniu twoich profili internetowych, czy teżśledzeniu twoich wpisów na forach, informacje te mogą mieć realny wpływ na jego decyzję o twoim zatrudnieniu. Warto zatem wiedzieć, że możesz w pewien sposób oddziaływać na to, jakie dane na twój temat będą dostępne w Internecie. Dla przykładu można wskazać, że wyszukiwarki internetowe zazwyczaj zapewniają ci możliwość usunięcia niepożądanych informacji na swój temat z wyników wyszukiwania. Najważniejsze jednak jest, abyś dobrze się zastanowił zanim opublikujesz osobiste informacje w sieci. Pamiętaj, że sposób, w jaki chronisz swoją prywatność w Internecie, zależy od ciebie.
Co stanie się z moimi danymi, jeżeli nie zostanę zatrudniony?
Administrator danych nie może ich przetwarzać dłużej niż jest to niezbędne dla osiągnięcia celu przetwarzania.Zatem po zakończeniu rekrutacji powinien on niezwłocznie usunąć dane kandydatów do pracy, którzy zostali przez niego odrzuceni (niezależnie od tego, czy zostali oni zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną, czy nie). Wyjątek stanowi sytuacja, gdy kandydat udzielił wyraźnej zgody na przetwarzanie jego danych w przyszłych procesach rekrutacyjnych. W oparciu o taką zgodę pracodawca może korzystać z danych kandydata w każdym przypadku, gdy prowadzi rekrutację na stanowisko odpowiadającego kwalifikacjom zawodowym.
Zalecenia:
1. Pamiętaj, że pytania zadawane ci w toku rekrutacji powinny odnosić się jedynie do kwestii związanych z zatrudnieniem na stanowisku, na które aplikujesz. Zawsze możesz odmówić odpowiedzi na pytanie, które zawstydza cię lub narusza twoją godność osobistą.
2. Zanim przystąpisz do testu psychologicznego upewnij się, że prawo krajowe państwa członkowskiego dopuszcza jego przeprowadzenie w procesie rekrutacyjnym. Możesz odmówić udziału w takim teście.
3. Miej świadomość, że dane na twój temat, które udostępniasz w Internecie, mogą mieć wpływ na twoje zatrudnienie.