W całej Polsce ruszył program szczepień przeciwko koronawirusowi. Od 4 maja pracodawcy, którzy zbiorą ponad 300 chętnych mogą zarejestrować się na portalu Centrum Bezpieczeństwa Rządu i samodzielnie szczepić pracowników. Jakie dane od nich mogą zbierać? Czy mają prawo do zbierania informacjo o tym, który z pracowników zdecydował się na szczepienie?
Dane o zdrowiu pracownika objęte są tajemnicą lekarską
Ustawa o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźny u ludzi, Ustawa o prawach pacjenta oraz RODO wyraźnie mówią, że wszelkie informacje o stanie zdrowia pracownika objęte są tajemnicą lekarską. Wyjątkiem są tylko informacje uzyskane podczas badań wstępnych i okresowych. Ochronie tej podlegają także zaświadczenia o szczepieniach. Z pewnym jednak wyjątkiem. Informacji o zaszczepieniu się pracownika przeciwko Covid-19 pracodawca może domagać się tylko wyłącznie wtedy, gdy otrzyma takie polecenie od stosownego organu. Polecenie to może zostać wydane na podstawie przepisów zawartych w ustawie o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz przepisów, które zawiera tak zwana ustawa covidowa. Informacja o szczepieniu może zostać przekazana pracodawcy także wtedy, gdy pracownik wyrazi na to zgodę. Zgoda musi być oczywiście dobrowolna i zgodna z przepisami RODO.
Obowiązki pracodawcy wynikające z art. 207 Kodeksu pracy
Zgodnie z tym artykułem jednym z obowiązków pracodawcy jest ochrona zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie higienicznych i bezpiecznych warunków pracy. Przekazywanie informacji o zagrożeniach dla zdrowia i życia, które na poszczególnych stanowiskach występują w danym zakładzie pracy to jeden z obowiązków, który w związku z art. 207 Kodeksu Pracy musi wypełnić pracodawca. Pracodawca zobowiązany jest także do informowania pracowników o działaniach ochronnych i zapobiegawczych mających na celu ograniczenie lub wyeliminowanie zagrożenia. Rola pracodawcy może, a nawet powinna się skupić na promowaniu i zachęcaniu do szczepień. Zaświadczenia, które osoby zaszczepione otrzymują w punkcie szczepień czy dostępne na Internetowym Koncie Pacjenta tak zwane kody QR są wydawane wyłącznie dla jego wiedzy. Mogą oczywiście – jeśli taka jest wola osoby zaszczepionej – służyć także do wylegitymowania się osoby zaszczepionej w celu skorzystania z przywilejów przysługującym osobom zaszczepionym. Na chwilę obecną nie ma żadnych przepisów, które dają pracodawcom prawo do wymagania okazania zaświadczenia o szczepieniu od pracowników. Takiego zaświadczenia pracodawcy nie mogą żądać zarówno od osób, które są w trakcie stosunku pracy ani od osób, które starają się o przyjęcie do pracy.
Na chwilę obecną szczepienia przeciw Covid-19 są w Polsce dobrowolne. Obecny stan prawny nie daje pracodawcom żadnych uprawnień do zmuszenia pracownika do zaszczepienia ani do pozyskiwania informacji na temat poddania się szczepieniu. Odmowa pracownika do zaszczepienia się czy do przekazania informacji o zaszczepieniu nie może stać się przyczyną zastosowania kar porządkowych czy rozwiązania umowy o pracę.
Monika Zygmunt-Jakuć (Inspektor Ochrony Danych)